Là đô thị lớn và có mật độ dân cư cao, TP.HCM luôn đối mặt với vấn nạn xả rác bừa bãi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và sức khỏe cộng đồng.
Đau đầu với vấn nạn xả rác trộm
Với vai trò đầu tàu phát triển kinh tế, TP.HCM luôn chú trọng bảo vệ môi trường, nhất là công tác thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải, đồng thời tuyên truyền để người dân nêu cao ý thức giữ gìn vệ sinh, xây dựng phường, xã, khu dân cư xanh, sạch, đẹp.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành quả đạt được vẫn còn một bộ phận không nhỏ người dân thiếu ý thức trong việc bảo vệ môi trường, vứt xả rác bừa bãi, biến nhiều tuyến đường, kênh rạch, khu đất trống thành những bãi rác, vừa mất mỹ quan, vừa gây ô nhiễm…
TP.Thủ Đức (cũ) với địa bàn rộng lớn nên có nhiều điểm tồn đọng rác. Điển hình, tại mảnh đất trống gần bùng binh Lương Định Của – Trần Não (phường An Khánh) thường xuyên diễn ra tình trạng đổ trộm xà bần, gạch, đá, bao bì, túi nilon… Hay ở các tuyến đường như: Lương Ngọc Quyến, hai bên đường ray xe lửa, xung quanh cầu đường ray rạch Lăng, cuối hẻm số 11 Đặng Thùy Trâm… thuộc phường Bình Lợi Trung có nhiều đống rác tự phát nằm bên lề đường gây mất mỹ quan.
Còn tại nhiều khu vực như đường Nguyễn Văn Linh (xã Bình Hưng), đường số 9 (xã Bà Điểm), đường Nguyễn Thị Sóc (xã Đông Thạnh), giao lộ Ngô Thị Bi – Nguyễn Hữu Thọ (phường Tân Hưng), Phan Thúc Duyện (phường Tân Sơn Nhất) và dọc tuyến kênh Tham Lương – Bến Cát… không khó để bắt gặp những đống rác do người dân đổ trộm.
Cùng thời điểm này, nhiều dòng kênh ở TP.HCM vẫn oằn mình gánh rác. Từ những con hẻm nhỏ đến các tuyến kênh lớn, rác thải sinh hoạt, nước thải chưa qua xử lý vẫn xả trực tiếp ra môi trường, khiến nỗ lực làm sạch đô thị trở nên gian nan.
Tại phường Bình Hưng Hòa, tuyến kênh Nước Đen kéo chỉ khoảng 1,4 km. Thế nhưng con kênh được xem là “điểm nóng” ô nhiễm của khu vực. Năm 2022, chính quyền đầu tư 629 tỷ đồng để cải tạo từ đoạn cống hộp đến điểm hợp lưu với kênh Tham Lương. Thế nhưng đến nay, con kênh vẫn trong tình trạng rác thải bủa vây. Túi nilon và rác nhựa kết thành từng mảng đặc quánh, nằm lềnh bềnh trên mặt nước, không thể trôi đi.
Không chỉ riêng kênh Nước Đen mà nhiều tuyến kênh khác như: kênh A1, kênh Hy Vọng, rạch Xuyên Tâm và một số kênh nội đô của TP.HCM cũng rơi vào tình trạng nước chuyển màu đen đặc, rác thải ùn ứ. Mùi hôi thối bốc lên mỗi ngày, khiến cuộc sống người dân quanh khu vực bị ảnh hưởng nặng nề. Đáng nói, ở nhiều khu vực, chính quyền địa phương đã gắn biển cấm đổ rác, kèm theo mức phạt nhưng tình trạng đổ rác trộm vẫn xảy ra ra nhan nhản.
Chung tay đẩy lùi rác thải
Trước vấn nạn xả rác bừa bãi, chính quyền TP.HCM đã nỗ lực triển khai nhiều biện pháp nhằm cải thiện tình trạng ô nhiễm môi trường đô thị. Lực lượng công nhân vệ sinh môi trường được tăng cường, thường xuyên tổ chức thu gom, dọn dẹp các điểm tập kết rác tự phát, đặc biệt tại những khu vực đông dân cư và ven kênh rạch. Tuy nhiên, để đẩy lùi vấn nạn xả rác bừa bãi thì không thể thiếu sự chung tay của người dân.
Tại khu phố 44, phường An Hội Tây nhiều năm qua luôn tồn tại nhiều bãi rác lớn. Mặc dù chính quyền địa phương đã cắm biển cấm với mức phạt cụ thể nhưng tình trạng đổ rác lén vẫn diễn ra. Tuy nhiên, sau nhiều đợt tuyên truyền và vận động người dân cùng tham gia dọn rác, đến nay tình trạng đổ rác trộm ở khu vực này đã giảm hẳn.
Chị Thùy Linh – cư dân ở khu phố 44 – chia sẻ: “Lâu nay người dân sống khu vực này khốn khổ với bãi rác tự phát. Sợ nhất là tới mùa gió, bao nhiêu mùi hôi cứ xộc vô mũi. Giờ thì đỡ rồi, người dân đã ý thức được việc bảo vệ môi trường và thường xuyên cùng nhau tham gia dọn dẹp nên khu vực này đã sạch sẽ, lại còn có chỗ cho trẻ em vui chơi nữa”.
Để nâng cao ý thức người dân về bảo vệ môi trường, UBND phường Bình Hưng Hòa mới đây đã tổ chức lễ phát động phong trào “Chung tay xây dựng phường Bình Hưng Hòa xanh”. Hơn 500 cán bộ, đảng viên, đoàn viên thanh niên và người dân tình nguyện tham gia.
Sau buổi lễ, lực lượng đồng loạt ra quân dọn vệ sinh môi trường, xử lý các điểm tồn đọng rác thải ven kênh Nước Đen, vớt lục bình, nạo vét dòng chảy, nhằm cải thiện môi trường và phục hồi cảnh quan xanh – sạch – đẹp. Việc phát động sự kiện diễn ra với mục tiêu nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận và hành động của toàn dân để bảo vệ môi trường sống lâu dài.
Ông Phạm Hoàng Khanh – Phó Chủ tịch UBND phường Bình Hưng Hòa – cho biết, sau nhiều lần trục vớt rác và lục bình, nạo vét kênh kết hợp biển cấm đổ rác, ô nhiễm vẫn tái diễn, đặc biệt ở đoạn cuối kênh. Nguyên nhân do có bộ phận người dân và cơ sở xả thải không đúng quy định, rác từ đầu nguồn chưa được kiểm soát đầy đủ, dòng chảy yếu khiến rác bị ứ đọng. Vì thế, Chương trình hành động phường Bình Hưng Hòa xanh được phát động nhằm mục tiêu không chỉ dọn dẹp tạm thời mà thay đổi thói quen, nâng cao trách nhiệm cộng đồng.
Đáng chú ý, việc chung tay đẩy lùi rác thải không thể thiếu các bạn trẻ, đoàn viên thanh niên như: nhóm Sài Gòn Xanh hoạt động tích cực trong việc “giải cứu” các dòng kênh, rạch ô nhiễm tại TP.HCM, Biệt đội giải cứu kênh đen – nhóm thanh niên hoạt động trong lĩnh vực dọn dẹp rác thải, tập trung vào việc làm sạch các kênh đen bị ô nhiễm…
Ngoài ra, thời gian qua, tuổi trẻ TP.HCM luôn là lực lượng tiên phong trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, xây dựng đô thị văn minh, hiện đại và phát triển bền vững. Phong trào Ngày Chủ nhật xanh đã trở thành biểu tượng tình nguyện, một trường học lớn nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên, ý thức trách nhiệm và làm lan tỏa lối sống xanh trong cộng đồng, nhất là đoàn viên, thanh niên TP.HCM. Những công trình, phần việc ý nghĩa, mang đậm dấu ấn sức trẻ tình nguyện như: Khơi thông dòng chảy, cải tạo hệ sinh thái, thực hiện các công trình “Thành phố muôn sắc hoa”, lan tỏa lối sống xanh qua Ngày hội Sống xanh, hoạt động đổi rác lấy quà…
Nguồn:nongnghiepmoitruong.vn
